"Aγαπητοί σύνεδροι,
Ο ΣΠΕΛ έχει μια παράδοση να διοργανώνει ενημερωτικές ημερίδες στην Agrotica.
Η σύνδεση και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα παραγωγής αποτελεί το κλειδί για τη βέλτιστη αξιοποίηση του δυναμικού των συντελεστών παραγωγής και κατ΄ επέκταση της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων και του εισοδήματος του Έλληνα παραγωγού.
Βιώνουμε μια εποχή με πολλές προκλήσεις και αλλαγές. Η γεωργία σήμερα καλείται να ικανοποιήσει τις διατροφικές ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού, καθώς και να παράγει ποιοτικά αγροτικά προϊόντα με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Μέσα σε αυτό το νέο πλαίσιο που διαμορφώνεται ο ρόλος των λιπασμάτων και των προϊόντων θρέψης έχει κομβική σημασία, όχι μόνο να παράγει ικανοποιητικές ποσότητες τροφής για να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες του πληθυσμού, αλλά να παράγει προϊόντα πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία.
Οι εξελίξεις που έχουν επιτευχθεί στον τομέα των λιπασμάτων τα τελευταία χρόνια τόσο σε τεχνολογικό και ερευνητικό επίπεδο όσο και σε επιχειρηματικό και βιομηχανικό είναι ραγδαίες. Έχουν αναπτυχθεί νέες προηγμένες μέθοδοι παραγωγής, τεχνολογίες αιχμής και καινοτόμα προϊόντα θρέψης, πάντα με σεβασμό στο περιβάλλον και τη διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών μας.
Η προσέγγιση που ακολουθείται από τον κλάδο τον λιπασμάτων είναι με λιγότερα να παράγονται περισσότερα. Προς αυτή την κατεύθυνση οι πρακτικές λίπανσης είναι πια στοχευμένες σε ποιοτικές προδιαγραφές που θέτονται ανάλογα με την τελική χρήση των αγροτικών προϊόντων, τις απαιτήσεις των καταναλωτών, την αειφορική διαχείριση των εδαφικών και υδάτινων πόρων, αλλά και σε συνεργασία με τις απαιτήσεις της βιομηχανίας τροφίμων.
Δυστυχώς στη χώρα μας σύμφωνα με στοιχεία παρατηρούμε ότι σε διάστημα 25 ετών η κατανάλωση λιπασμάτων έχει μειωθεί 65%. Η μείωση αυτή είναι ιδιαίτερα σημαντική τα τελευταία 7 χρόνια, όπου έχουμε πτώση 25%. Η κατάσταση αυτή αν συνεχιστεί θα έχει καταστρεπτικές συνέπειες για την ελληνική γεωργία.
Πιστεύουμε ότι ο προσανατολισμός της παραγωγής σε αγροτικά προϊόντα ταυτότητας και ποιότητας αποτελεί ένας από τους καθοριστικότερους παράγοντες για την επανεκκίνηση της οικονομίας μας.
Συνεπώς και η εφαρμογή των προγραμμάτων λίπανσης από τους παραγωγούς απαιτεί μια νέα προσέγγιση βασισμένη σε συγκριμένους στόχους: Που θέλουμε να πάμε, τι θέλουμε να παράγουμε και τι ζητάει ο καταναλωτής.
Ο κλάδος των λιπασμάτων – θρέψης φυτών διαθέτει τα εργαλεία για την εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης στο χωράφι, την ενσωμάτωση της καινοτομίας και την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου μας, σας ευχαριστεί όλους για τη συμμετοχή σας στην Ημερίδα μας. Πιστεύουμε ότι στο πλαίσιο της Ημερίδας αυτής, αλλά και με τη συμμετοχή του ΣΠΕΛ στην Agrotica 2018 με περίπτερο θα έχουμε την ευκαιρία να συνεισφέρουμε στην ενημέρωση, τη γνώση και την προβολή των δυνατοτήτων της ελληνικής γεωργίας.
Mε εκτίμηση
Ο Πρόεδρος του ΣΠΕΛ
Νίκος Κουτσούγερας"
Στη συνέχεια, στις εισηγήσεις που ακολούθησαν, ο κ. Ελευθεροχωρινός Ηλίας (Ομότιμος καθηγητής Γεωπονίας, ΑΠΘ και Μέλος της Ελληνικής Γεωργικής Ακαδημίας) παρουσίασε μια ολιστική προσέγγιση για τα λιπάσματα, αναφέροντας τη σπουδαιότητα της χρήσης των λιπασμάτων, τους παράγοντες που επηρεάζουν την αξιοποίηση τους από τα καλλιεργούμενα φυτά, τα οφέλη και τις επιπτώσεις από τη χρήση τους και το μέλλον τους σε σχέση με τις σύγχρονες και μελλοντικές προκλήσεις. Συγκεκριμένα τόνισε ότι η χρήση των λιπασμάτων αυξάνει σημαντικά την απόδοση των καλλιεργειών και βελτιώνει την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, με αποτέλεσμα τη μείωση των προβλημάτων της ‘πείνας’ και την ανάγκη εξεύρεσης νέων εκτάσεων για καλλιέργεια, την αύξηση του γεωργικού εισοδήματος και τη βελτίωση της βιωσιμότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και γενικότερα των δεικτών της αγροτικής οικονομίας. Οι απαιτούμενες ποσότητες λιπασμάτων, σύμφωνα με τον FAO (2016), αναμένεται να αυξηθούν τα επόμενα έτη εξαιτίας της ανάγκης για παραγωγή περισσότερων προϊόντων και η ορθολογική χρήση τους είναι απόλυτα αναγκαία. Συμπερασματικά ανέφερε ότι η αναγκαιότητα της μελλοντικής χρήσης των χημικώς συντιθέμενων λιπασμάτων τεκμαίρεται από το ότι είναι δότες απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων για τα φυτά και κύριοι συντελεστές της βελτίωσης της γονιμότητας του εδάφους.
Στη συνέχεια ο κ. Μπιλάλης Δημήτρης (Καθηγητής Γεωργίας & Βιολογικής Γεωργίας του ΓΠΑ, Επίτιμος Διδάκτωρ USAMV Cluj) ανέπτυξε το ρόλο των λιπασμάτων στην πιστοποιημένη παραγωγή. Στην παρουσίασή του ανέλυσε τους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα προϊόντος σε σχέση με τη λίπανση, τα συστήματα πιστοποίησης και πως μπορούν να συνδυαστούν με τα προγράμματα λίπανσης, καθώς και τη χρήση των λιπασμάτων ως αγρο-περιβαλλοντικός δείκτης. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πως τα λιπάσματα εντάσσονται στην πιστοποιημένη παραγωγή. Σύμφωνα με τον εισηγητή η περιεκτικότητα των θρεπτικών στοιχείων, η ποιότητα και η απόδοση επηρεάζονται από την ποσότητα, τη συχνότητα και τη μέθοδο λίπανσης. Η εφαρμογή βιώσιμων γεωργικών πρακτικών μέσω της ολοκληρωμένης διαχείρισης των γεωργικών συστημάτων εξασφαλίζουν την επάρκεια και ποιότητα των τροφίμων, την περιβαλλοντική ασφάλεια και τη διατήρηση της αειφορίας των εδαφικών πόρων. Το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης θρεπτικών ουσιών αποτελεί εναλλακτική λύση και χαρακτηρίζεται από συνδυασμένη χρήση ανόργανων λιπασμάτων με οργανικά υλικά όπως κοπριές ζωικής προέλευσης, υπολείμματα καλλιεργειών, χλωρές λιπάνσεις και compost. Έχει πολλαπλά οφέλη για τη βελτίωση των χημικών, φυσικών και βιολογικών ιδιοτήτων του εδάφους, καθώς και την αύξηση της απόδοσης και ποιότητας των καλλιεργούμενων προϊόντων, απαραίτητων στοιχείων στην πιστοποιημένη παραγωγή με στόχο τόσο την ποιότητα όσο και την προστασία του περιβάλλοντος.
Ο κ. Γασπαράτος Διονύσης (Επίκουρος Καθηγητής του Εργαστήριου Εδαφολογίας, Τμήμα Γεωπονίας, του ΑΠΘ) ανέλυσε ένα από το σημαντικότερα τρίπτυχα: έδαφος – επισιτιστική ασφάλεια και ανθρώπινη υγεία. Συγκεκριμένα ανέπτυξε τις κύριες λειτουργίες του εδάφους, το πως οι εδαφικοί πόροι επηρεάζουν και εξασφαλίζουν την επισιτιστική ασφάλεια και την ανθρώπινη υγεία, καθώς και το ρόλο των λιπάνσεων στις κυριότερες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει άμεσα η ανθρωπότητα τις επόμενες δεκαετίες, δηλαδή την επισιτιστική ασφάλεια, την έντονη υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατέθηκαν το 2050 προβλέπεται ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα αγγίξει τα 9 δις και οι παγκόσμιες ανάγκες σε τρόφιμα θα αυξηθούν > 50%. To 97,5% της παραγωγής των τροφίμων προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από το έδαφος και επομένως η κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ανθρώπου σε παγκόσμιο επίπεδο εξαρτάται πρωταρχικά από την αειφορική διαχείριση των εδαφικών πόρων. Ωστόσο σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, το 1/3 των εδαφών παγκοσμίως (20 δις στρέμματα) βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω φαινομένων υποβάθμισης. Συμπερασματικά αναφέρθηκε οτι, μέσα στα επόμενα χρόνια οι πιέσεις που δέχονται οι πεπερασμένοι εδαφικοί πόροι θα αυξάνονται και οι απαιτήσεις για αυξημένες αποδόσεις των καλλιεργειών θα γίνονται συνεχώς μεγαλύτερες. Συνεπώς γίνεται επιτακτική η ανάγκη για αύξηση της αποτελεσματικότητας των λιπάνσεων και περιορισμού των απωλειών τους με τη σωστή επιλογή του τύπου του λιπάσματος, του χρόνου και τρόπου εφαρμογής και της απαιτούμενης ποσότητας που θα καλύπτει τις ανάγκες του φυτού. Η στρατηγική της ολοκληρωμένης διαχείρισης των θρεπτικών στοιχείων στο έδαφος με τη συνδυασμένη χρήση των ανόργανων λιπασμάτων και των οργανικών εισροών, το κατάλληλο φυτικό υλικό και την προσαρμογή στις τοπικές συνθήκες είναι καθοριστικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια, την ανθρώπινη υγεία και την αειφορία των εδαφικών πόρων.
Στα συμπεράσματα της ημερίδας τονίστηκε ότι στις προκλήσεις των σύγχρονων και μελλοντικών αγροδιατροφικών αναγκών o κλάδος των λιπασμάτων – θρέψης φυτών και τα μέλη του ΣΠΕΛ διαθέτουν τα εργαλεία για την εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης στο χωράφι, την ενσωμάτωση της καινοτομίας και την υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών.
Παράλληλα τονίστηκε ότι η σύνδεση και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων στην αλυσίδα του αγροδιατροφικού τομέα αποτελεί το κλειδί στον προσανατολισμό της παραγωγής σε αγροτικά προϊόντα ταυτότητας και ποιότητας, με ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων και κατ΄ επέκταση του εισοδήματος του Έλληνα παραγωγού.
Την ημερίδα παρακολούθησαν ένα πολυπληθές ακροατήριο, εκπρόσωποι από την πολιτική ηγεσία, τον επιχειρηματικό κόσμο, την πανεπιστημιακή και ερευνητική κοινότητα, τις αρμόδιες υπηρεσίες, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και στελέχη εταιρειών και δημοσιογράφοι.
Αναλυτικά τα πρακτικά της ημερίδας εδώ
Δημοσιεύματα της εκδήλωσης εδώ