Ο ΣΠΕΛ έχει παράδοση να διοργανώνει ημερίδες στο πλαίσιο της Έκθεσης της Agrotica.
Αυτήν τη χρονιά, η Ημερίδα αποτέλεσε για άλλη μια φορά ένα «ραντεβού» με όλους όσους εμπλέκονται στον αγροδιατροφικό κλάδο. Έδωσαν το παρόν η Πολιτική Ηγεσία, εκπρόσωποι της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, εκπρόσωποι της μεταποίησης, της βιομηχανίας του τροφίμου, των καταστημάτων γεωργικών εφοδίων, των αγροτών, του τύπου καθώς και του κλάδου των λιπασμάτων.
Σε έναν ανοικτό διάλογο εφ’ όλης της ύλης στις 22/10/22 και υπό το πρίσμα των νέων αναδυόμενων προκλήσεων που αντιμετωπίζει συνολικά ο κλάδος λιπασμάτων, τέθηκε στο επίκεντρο ο ρόλος της έρευνας και της θρέψης φυτών στην αποσυμπίεση των επιπτώσεων και στη δημιουργία νέων ολοκληρωμένων προτάσεων-λύσεων στη θρέψη φυτών.
Ο Πρόεδρος του ΣΠΕΛ, κ. Ρουσσέας Δημήτρης, ανοίγοντας την ημερίδα ανέφερε ότι οι πρωτοφανείς κρίσεις που έχει έρθει αντιμέτωπος ο αγροδιατροφικός κλάδος τα τελευταία δύο χρόνια έχουν αφήσει ευδιάκριτο πλήγμα σε όλους τους επιμέρους κρίκους της αγροδιατροφικής αλυσίδας. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο που μιλάμε στην ΕΕ για επισιτιστική ασφάλεια. Η σημασία των λιπασμάτων στην επισιτιστική ασφάλεια αναδεικνύεται και από τον τίτλο της Ημερίδας «Οι προκλήσεις του σήμερα: Μαζί, εξασφαλίζουμε το αύριο για την Τροφή της Τροφής μας». Ακόμη και εάν το παραφράσουμε «Μαζί εξασφαλίζουμε την Τροφή μας», η σύνδεση του τροφίμου με την θρέψη των φυτών είναι πια άρρηκτη.
Την ημερίδα χαιρέτισε, αλλά και τοποθετήθηκε σχετικά με το θέμα της, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Γεωργαντάς Γιώργος. Αναφερόμενος στη στρατηγική του ΥΠΠΑΤ δήλωσε ότι στόχος του ΥΠΑΑΤ είναι η εξασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας, ενώ κύριο μέλημα είναι να μην λείψουν οι επιλογές λιπασμάτων στον Έλληνα αγρότη.
Στη συνέχεια, ο κ. Ρούσσος Πέτρος, καθηγητής Δενδροκομίας- Ελαιοκομίας, Εργαστήριο Δενδροκομίας ΓΠΑ πραγματοποίησε διάλεξη για τη σημασία της θρέψης των φυτών στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων. Όπως δήλωσε, παρόλο που η Agrotica αποτελεί μια εμπορική έκθεση, δίνεται ο λόγος στην επιστήμη και στην έρευνα.
Χαρτογραφώντας τις κρίσεις, ανέφερε ότι βιώνουμε ένα ολοένα και μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Η οικονομική κρίση του 2009, η υγειονομική κρίση του COVID-19, η ενεργειακή κρίση, η κλιματική αλλαγή, η επισιτιστική ασφάλεια, η ασφάλεια των τροφίμων, η ευημερία καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος και η δημιουργία υπεραξίας ασκούν πιέσεις σε όλο τον κλάδο της αγροδιατροφής. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αναδεικνύεται η σημασία του γεωργικού τομέα και των προϊόντων λίπανσης και θρέψης φυτών. Συγκεκριμένα, τα προϊόντα λίπανσης και θρέψης εφόσον χρησιμοποιηθούν ορθά, εξασφαλίζουν επάρκεια τροφίμων, προσδίδουν υπεραξία και συμβάλουν στην αειφορική ανάπτυξη.
Ακολούθως, ο κ. Ρούσσος αναφέρθηκε στην κλιματική αλλαγή, και στις κύριες λειτουργίες της φυσιολογίας των φυτών που επηρεάζονται από τις ασταθείς κλιματικές συνθήκες. Όπως τόνισε, η ορθολογική λίπανση συμβάλει στην άμβλυνση των αβιοτικών καταπονήσεων των φυτών. Στο πλαίσιο αυτό, οι βιοδιεγέρτες αναμένεται να συνεξελιχθούν με τα ανόργανα, οργανικά και οργανοανόργανα λιπάσματα για τη διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ενίσχυσης της θρέψης. Όπως κατέληξε ο κ. Ρούσσος, τα λιπάσματα είναι η «Τροφή της Τροφής μας» και θα πρέπει να φροντίσουμε να «τραφούν» σωστά, γιατί το λίγο είναι πολύ λίγο… και το πολύ… πάρα πολύ.
Από τη συζήτηση που ακολούθησε, αναδείχθηκε ο διαχρονικά σημαντικός ρόλος των γεωπόνων στην υιοθέτηση ολοκληρωμένων λύσεων για την αειφορική διαχείριση των εδαφικών πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος.
Στη συνέχεια, ο Δρ. Κωτούλας Βασίλης, Προϊστάμενος Συμβολαιακής Γεωργίας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας ΑΕ, δίνοντας την εικόνα της αγοράς τη φετινή χρονιά στην καλλιέργεια του κριθαριού, σημείωσε ότι παρατηρήθηκε αύξηση της ζήτησης. Στην αύξηση αυτή συνέβαλαν η καλή τιμή την περασμένη χρονιά, η αναμενόμενη συνδεδεμένη ενίσχυση, καθώς και η αδυναμία σποράς άλλων καλλιεργειών, όπως η ελαιοκράμβη, λόγω της ανομβρίας.
Στη συνέχεια, ο κ. Κωτούλας ανέδειξε τη σημασία της λίπανσης στην ενίσχυση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών του κριθαριού. Εστιάζοντας στα επιθυμητά ποιοτικά χαρακτηριστικά, μεγαλύτερη βαρύτητα στην παραγωγή βύνης και επηρεάζει μια σειρά άλλων ποιοτικών παραμέτρων είναι η % περιεκτικότητα των καρπών σε πρωτεΐνη. Στην περίπτωσή του βυνοποιήσιμου κριθαριού είναι επιθυμητό χαμηλότερό ποσοστό περιεκτικότητας πρωτεΐνης με εκείνο του κριθαριού που προορίζεται για ζωοτροφή. Επομένως, το πρόγραμμα θρέψης, σε αυτή την περίπτωση είναι ιδιαίτερα απαιτητικό, καθώς θα πρέπει να διασφαλίζει τις υψηλές αποδόσεις, χωρίς ωστόσο να αυξάνει τα επίπεδα της πρωτεΐνης.
Επιπλέον, ο Δρ. Κωτούλας σημείωσε ότι η Αθηναϊκή Ζυθοποιία εκπονεί ένα πρόγραμμα για την μείωση των εκπομπών του CO2, από γεωργικές δραστηριότητες και την καλλιέργεια του κριθαριού, χωρίς ταυτόχρονα να επηρεάζεται αρνητικά το γεωργικό εισόδημα. Όπως δήλωσε, αναμένεται μέχρι το 2025 να έχουν αναπτυχθεί ολοκληρωμένες προτάσεις για τους παραγωγούς.
Ο κ. Μπαρμπαγιάννης Νίκος, καθηγητής Εδαφολογίας στο ΑΠΘ και μέλος στην Τεχνική Γνωμοδοτική Επιτροπή Λιπασμάτων (ΤΕΓΕΛ) του ΥΠΑΑΤ αναφερόμενος στις ευρωπαϊκές στρατηγικές που διαμορφώνονται, ανέλυσε τις εξελίξεις σχετικά με τη νέα ΕΕ στρατηγική για το έδαφος. Επιπλέον, τόνισε ότι τα επόμενα χρόνια θα έχουμε μεγάλες εξελίξεις στο νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των εδαφικών πόρων και τη διασφάλιση της βιώσιμης χρήσης τους.
Ο κ. Κούντριας Θανάσης, Πρόεδρος της Αγρομηχανικής Βόλου Α.Ε. και εκπρόσωπος του ΓΕΩΤΕΕ στην Τεχνική Γνωμοδοτική Επιτροπή Λιπασμάτων (ΤΕΓΕΛ) του ΥΠΑΑΤ, στην τοποθέτηση του αρχικά έδωσε την εικόνα της αγοράς των λιπασμάτων στη φετινή χρονιά. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι φέτος παρατηρήθηκε σημαντική μείωση της χρήσης των λιπασμάτων στις δενδρώδεις καλλιέργειες, όπως τα μηλοειδή, τα πυρηνόκαρπα και τα κάστανα. Τα προϊόντα αυτά δεν είχαν μεγάλη ζήτηση, συνεπώς υπήρξε μεγάλη πίεση στους παράγωγους και έλλειψη ρευστότητας για να επενδύσουν στις εισροές. Κατά συνέπεια, παρατηρούνται συνθήκες υπολίπανσης σε πολλές περιοχές τις Ελλάδας, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής. Αντίθετα, κάποιες καλλιέργειες όπως οι αροτραίες (σιτάρι, κριθάρι, ελαιοκράμβη, ηλίανθος, βαμβάκι) είχαν υψηλή ζήτηση και υψηλές τιμές αγοράς των τελικών αγροτικών προϊόντων, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να λιπάνουν τις καλλιέργειες τους με βάση τις αρχές τις ορθολογικής λίπανσης. Στη συνέχεια ανέφερε ότι όλο και πιο συχνά έχουμε αντίξοα καιρικά φαινόμενα που επηρεάζουν την παραγωγή και ο ρόλος της λίπανσης και της εφαρμογής προϊόντων λίπανσης με βιοδιεγερτικές ιδιότητες συμβάλουν καθοριστικά στην μείωση των αβιοτικών καταπονήσεων.
Ακολούθως, η Δρ. Πεχλιβάνη Ελευθερία, Ερευνήτρια Γ’, ΕΚΕΤΑ, Συντονίστρια Προγράμματος PESTNU για το Green Deal, παρουσίασε τα βασικά σημεία του Προγράμματος και ανέδειξε το ρόλο της καινοτομίας και των ψηφιακών εργαλείων στην επίτευξη των στόχων του Green Deal. Συνεχίζοντας την εισήγηση της, τόνισε τη συνεργασία της ερευνητικής της ομάδας με το ΣΠΕΛ και την από κοινού συνεργασία για τη διαμόρφωση προτάσεων για τη Στρατηγική από το Αγρόκτημα στο Πιάτο.
Η δεύτερη ενότητα της ημερίδας είχε διαφορετική προσέγγιση. Με βασικό προσκεκλημένο τον κ. Σταύρο Μπένο, Επικεφαλής της Ειδικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας και Πρόεδρο του Σωματείου Διάζωμα, συζητήσαμε τις δράσεις του ΣΠΕΛ και την Πρωτοβουλία του να συμμετέχει ενεργά στο Πρόγραμμα «Η Βόρεια Εύβοια ξαναγεννιέται και παράγει». Όπως ανέφερε ο κ. Μπένος, με στόχο να «φωτιστούν» οι πρώτες εικόνες από το μέλλον της αναγεννημένης Βόρειας Εύβοιας και μέσα από τη διεργασία μεταξύ των μελετητών, των θεσμών και των πολιτών της Βόρειας Εύβοιας, δημιουργήθηκαν τα έργα «Φωτοδότες». Επίκεντρο του προγράμματος είναι το Νέο Δάσος να πάλλεται από ζωή και να αναγεννηθεί, καθώς επίσης να ενισχυθούν οι τοπικοί παραγωγοί και τα προϊόντα τους. Σε αυτό το πλαίσιο εντάχθηκαν οι δράσεις του ΣΠΕΛ. Παράλληλα συζητήθηκαν οι δυνατότητες της μελλοντικής συνεργασίας των δυο φορεών και ανακοινώθηκε το νέο πρόγραμμα που σχεδιάζεται αυτή την περίοδο οι «Βραχείες αλυσίδες».
Τέλος ανακοινώθηκε ότι 7 και 8 Ιανουαρίου 2023 στο Μετρό του Συντάγματος θα φιλοξενηθούν τοπικοί παραγωγοί της Εύβοιας, όπου θα εκθέσουν τα προϊόντα τους με την υποστήριξη του ΣΠΕΛ και του Διαζώματος.
